zondag 12 januari 2014

Voltooiing van de 6C33C single endend Simplex

Eindelijk is het zo ver dat de Simplex geheel naar behoren werkt en dat 'ie fantastische muziek laat horen. Nu kan ik dan de boel gaan afmonteren en de laatste hand leggen aan de kast. Hier onder al vast een foto van het eindresultaat.


Zo als je ziet is de afwerking Zebrano fineer van 2 mm dik. Ik heb nog massief Zebrano overwogen maar uiteindelijk toch niet voor gekozen. Naast het kostenaspect (€5000,- per m3) is het zo dat ieder stuk massief hardhout uiteindelijk gaat werken en trekken. Zeker onder invloed van de hitte van de buizen. Ik heb werkelijk fantastische eindversterkers gezien in massief hardhouten uitvoering, maar uiteindelijk zie je toch dat het hout gaat trekken en dat er lelijke naden ontstaan.

Dus is het fineer geworden met als basis zware kwaliteit berken multiplex. Ik had al eerder erg goede resultaten geboekt met berken multiplex. Mijn audiorack heb ik er mee uitgevoerd en ik heb er verdeeldozen van gemaakt. De kwaliteitswinst was nadien duidelijk hoorbaar.Blijkbaar heeft berken-multiplex uitstekende dempende eigenschappen.

Iedere functie van de Simplex is apart gegroepeerd en onafhankelijk van elkaar opgehangen in natuurrubber. Zo zijn er vijf groepen te onderscheiden; Voedingstransformatoren, gelijkrichting&stabilisatie, UGT en schakeling (L+R). De componenten hangen aan de panelen en de panelen hangen in natuurrubber voor maximale ontkoppeling.

De Simplex wordt wel erg heet van binnen. De twee koolweerstanden in de schakeling dissiperen 15 watt aan warmte continu per stuk en daar komen nog bij de buisvoeten van de 6C33C, de Tentlabs heater en de diverse weerstanden in de voeding. Daarom heb ik twee ventilatoren geplaatst voor de nodige verkoeling.


Links zie je de NoiseBlocker 40 mm fan en rechts de in elkaar geknutselde 12 V DC voeding voor de Fan's. De fan's hebben een minimale opstartspanning nodig van ca. 9 volt. Dus kon de 6,3 V AC van de heaters niet gebruikt worden. Gelukkig zat er nog een ongebruikte 50 V AC winding op de 8N608S trafo en deze kon mooi dienst doen als voeding voor de fan's.

Standaard speakerterminals voldoen niet in mijn versterker. Ten eerste zijn ze veel te kort; ze moeten bij mij door 30 mm materiaal heen en dan moet je er nog voldoende bij kunnen om te solderen. Ten tweede; ze hebben altijd van die kleine soldeerpunten waar je het draad omheen moet friemelen. En Ari's uitgangstrafo heeft nu éénmaal vier secundaire parallelle wikkeldraden, die samen moeten komen bij de speakerterminal. Dat wordt h'm dus niet en ik heb zelf iets in elkaar moeten fabrieken.

    
Bovenstaand mijn speakerterminal bestaand uit zeer dunne messing buis die ik Cryogeen heb laten behandelen voor betere geleiding. Vervolgens een fatsoenlijk soldeer-oog gemaakt en als finish Afrikaans hardhout 'Wengé'. Met als enig nadeel dat ik alleen banaanstekkers kan gebruiken bij speakerkabels.

Dat 'Wengé' is overigens fantastisch materiaal, het lijkt op Ebben, het is hard en zwaar en het laat zich eenvoudig bewerken. De onderste plint van de kast is ook van Wengé en ik heb drie voeten van Wengé laten draaien.

Links de Wengé plint en rechts de 3mm RVS bodemplaat met de gemonteerde Wengé voeten. Op deze voeten heb ik ceramische cones gelijmd, met secondenlijm, voor betere ontkoppeling van de versterker. Secondenlijm zorgt voor een optimale koppeling van de twee oppervlakken, er vormt zich geen laagje tussen de twee oppervlakken.


Hier een goed beeld van de voeten ; ze zijn 5 cm rond en 5 cm hoog. Na het plaatsen van deze voeten nam de rust in het geluidsbeeld duidelijk toe en ik betrapte mezelf er op dat ik de volumeknop twee stapje verder kon open draaien.

De 6C33C buizen verlopen nogal snel en daarom is het nodig om af en toe de bias bij te regelen. Vandaar dat ik graag van buiten af de bias wil meten en bijregelen.



De aansluitingen van links naar rechts: bias connector, XLR input (Furutech), speakerterminals. Daaronder zie je nog een klein zwart staafje, dat is de as van de potmeter om de bias te regelen. De bias connector wordt aangesloten op een multimeter om de ruststroom af te lezen.

Hij is eindelijk af en nu heerlijk luisteren !! Hieronder nog wat plaatjes van de Simplex.




En af .....?  Nee, natuurlijk niet. Zo als je ziet ontbreekt er nog een trafokap, deze moet nog worden gemaakt. En er zullen gaandeweg nog wel modificaties komen, zo gaat dat nu éénmaal.

Maar voorlopig lekker luisteren en ik heb nog een interessante stuurbuizentest in het verschiet. De volgende 6SN7 stuurbuizen liggen bij mij op de plank: Sovtek, Tronal, SylvaniaVT-231 en NOS RCA en GE.

Wordt vervolgd.

zondag 5 januari 2014

Bias adjust en testen van de 6C33C DCMB schakeling

De voeding voor de stuurbuis, eindbuis en gloei werken naar behoren en Ari's uitgangstrafo was eindelijk gearriveerd. Dus kon ik aan de slag om af te bouwen en te testen. De stereo uitgangstrafo, de SC-SCC-OPT, is werkelijk een enorme joekel, weegt dan ook een dikke 5 Kg en ziet er imposant uit. Eerst maar eens de UGT in een subframe plaatsen, want hij komt verticaal te staan wegens plaatsgebrek in de kast.


Zo, de UGT is gemonteerd en kan aangesloten worden. Nu is alles gereed voor een eerste test. Belangrijk hierbij is dat je alle spanningen tegelijk monitort en de ruststroom in beide kanalen goed in de gaten houdt. De ruststroom bedraagt 220 mA per kanaal en mag niet te ver overschreden worden. Ook is het belangrijk dat de ruststroom voor beide kanalen gelijk is vanwege een juiste werking van het Self Compensating effect van de ruststroom in Ari's uitgangstrafo. Voor een goede inregeling heb je dan ook minimaal drie multimeters nodig en het liefst vier.


Vanwege het gebruik van één gemeenschappelijke voeding voor het linker en rechter kanaal, door buizendiodes gelijkgericht, krijg je het effect dat wanneer je bij één kanaal de bias omhoog draait, automatisch de bias bij het andere kanaal omlaag gaat. Omdat je bij één kanaal de bias opvoert, neemt de stroom en dus de belasting toe, zakt de buizen-gelijkgerichte voeding in en zakt dus automatisch de bias van het andere kanaal vanwege de lagere voedingsspanning. Begrijp je nog :-) Vandaar altijd met drie meters de bias afstellen.

Omdat ik bij het testen continu in de kast moet zijn voor aanpassingen, bias bijstellen en andere kleine modificaties, heb ik een testframe gemaakt waarop de simplex versterker ondersteboven kan liggen. Ik durfde de versterker, vanwege het immense gewicht van ca. 40 Kg, niet rechtop te zetten. Vandaar onderstaande constructie, de buizen zitten dus aan de onderkant.



Alle voedingsspanningen meten en dan de bias langzaam opschroeven. De 6C33C eindbuizen zijn pas na 15 minuten stabiel. Na een kwartier is de bias stabiel op 2 X 220 mA (bij 220 V DC), dat werkt dus goed. Het moet dus werken ?! Maar eens mijn oude philips cd-speler aansluiten met VAR-uit. Aanzetten en ............... muziek !!!!!!  Wis en waarachtig.    

De simplex speelt direct al overtuigend op mijn testset zonder brom, ruis en dergelijk. Maar eerst even flink laten inspelen en dan wat testjes gaan doen. Ari zei me al dat zijn uitgangstrafo lineair meet tot 160 KHz op zijn Wavetek functiegenerator met 50 ohm uitgangsimpedantie. Mijn versterker zou dan tot ca. 100 KHz lineair moeten zijn vanwege zijn hogere impedantie. Even testen met mijn eigen Wavetek en inderdaad; de Simplex meet tot 100 KHz bij -3dB ! Dat is een fantastische waarde voor een buizen eindversterker met uitgangstrafo.


Nog wat blokgolftestjes gedaan en dat ziet er ook zeer netjes uit. Het uitgangsvermogen lig op ca.  2 X 12 Watt bij 6 ohm. Ook prima en voor mij ruim voldoende.

Nu een wat uitgebreidere luistertest op mijn huiskamerinstallatie, want ik was natuurlijk erg benieuwd naar het geluid. Nu kun je er bij voorbaat nog niet veel over zeggen want de versterker met buizen zijn nauwelijks ingespeeld en in deze fase gebruik ik de Sovtek 6SN7 stuurbuis terwijl ik nog mooie NOS buisjes van RCA, GE en Sylvania heb liggen. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan en ik moest natuurlijk even een luisterindruk opdoen.
En de eerste indruk is direct overweldigend ! Fantastische sound, erg neutraal, geen/nauwelijks kleur, veel detail en ruimte-afbeelding. Ook de bas liep laag door en had een uitstekend fundament.Dat belooft nog wat!

Maar ik hoorde ook, als ik mijn oor heel dicht tegen het centrum van de conus van de luidspreker hield, een lichte 100Hz brom. Shit !! Hoe kan dat nu weer? De voedingen zijn meer dan voldoende afgevlakt en laten niet meer dan 10 milliVolt top-top rimpel zien. Ook had ik vooraf een goed aardplan bedacht met drie aardpunten, waarbij twee aardpunten dicht bij de schakeling (L + R) en één centraal aardpunt bij de voeding. De eerste C na de gelijkrichting ligt ook direct aan aarde. Maar het leek toch erg veel op een aardfout en ik kwam er niet uit.

Een mailtje naar DHTRob deed wonderen. Na vele mailtjes over en weer 's avonds laat, kwamen we er achter dat de Tentlabs DC-heater van de stuurbuis niet aan aarde lag. En deze schijnt wel aan aarde te moeten liggen, ondanks het feit dat het een indirect verhitte buis is. Maar de stuurbuisheater kon zo maar niet ongestraft aan aarde omdat deze op dezelfde  6,3 V AC wikkeling zat van de heaters van de Svtelana 6D22S diodes. En deze diodes moeten 'zwevend' gegloeid worden vanwege het te grote potentiaalverschil dat zou gaan ontstaan tussen de heater en de kathode van 6D22S. Dus heb ik een aparte wikkeling voor de heater van de 6SN7 vrijgemaakt en deze geaard. En weg nare 100Hz brom. Dank je Rob !!


Alles werkte. Nu de kast verder afwerken, lekker luisteren en een uitgebreide 6SN7 stuurbuizen test houden. Wordt vervolgd.